Een groot beeldscherm heeft zijn voordelen. Maar te groot is ook weer niet fijn. De Philips monitor die ik toegestuurd kreeg voor een review is een maatje apart. Hij is namelijk 40 inch groot. En dat is echt een flink bakbeest op je bureau. Size does matter, maar uiteraard speelt de kwaliteit van het scherm een nog grotere rol. Tijd om dit grote beeldscherm op de spreekwoordelijke testbank te leggen. Is it any good?
Philips Brilliance 4K Ultra HD lcd-scherm met MultiView, dat is hoe het beeldscherm in de volksmond heet. Zoals de naam al zegt is het een 4K-scherm. Geen gewoon plat scherm, maar een heuse curved variant. Iets waar je een liefhebber van bent, of een echte tegenstander. Zelf vind ik het wel een prettig iets, maar hangt het wel erg af van het formaat van het scherm. Bij een klein scherm vind ik het al snel “vreemd” overkomen, terwijl bij grotere schermen het heel natuurlijk is. Wat dat “vreemd” is, is lastig uit te leggen. Maar het voelt alsof er iets niet klopt. Curved en groot gaat bij dit model erg goed samen. Hij is maar liefst 40-inch groot. Dit komt overeen met beelddiagonaal van 101,6cm.
Het scherm is geschikt voor 4K en geeft je dus een effectieve resolutie van 3840 x 2160 pixels. Combineer dit met 40-inch beeld en je hebt een flink bureaublad voor al je venster of een spannende film. Even inzoomend op het bureaublad, je kunt qua oppervlak prima 3 tot 4 website volledig naast elkaar zetten. Of een mega oppervlak aan kolommen en rijen in Microsoft Excel. Zonder gekheid, dit is echt in het begin even wennen. Je hebt al snel heel veel ruimte gevuld met niets. Open je een website met een boxed formaat (zoals tech365.nl), dan krijg je een mega oppervlak aan witte opvulling met niets. Je leert vanzelf dus anders omgaan met het enorme bruikbare oppervlak door slimme venster en applicaties naast elkaar te zetten.
Over naast elkaar zetten gesproken, de BDM4037UW (dit is wat handiger dan iedere keer “Philips Brilliance 4K Ultra HD lcd-scherm met MultiView” te typen) is een MultiView scherm. Dit wil zeggen dat je op dit model tot vier bronnen gelijktijdig kan aansluiten en weergeven. En door zijn formaat komt het ook nog eens prima tot zijn recht. Dus naast je saaie spreadsheet voor je werk kun je ook fullHD je PS4 op het scherm ernaast krijgen. Misschien nog een venster voor je tweede computer of een extra server console. Het maakt eigenlijk niet uit wat je verzint. In deze modus zet je simpelweg vier fullHD bronnen op één scherm. Picture-in-Picture (PIP) is trouwens ook mogelijk met dit scherm. Hierbij krijg je een kleiner venster in de bovenhoek voor een video ingang.
Een interessante feature van dit scherm is het feit dat het een 10-bit scherm is. Afhankelijk van wat je ermee wilt doen kan dit flinke voordelen hebben. Doe je veel aan video editing dan kun je profiteren van het feit dat hij veel soepelere overgangen in kleur kan weergeven. Standaardschermen zijn over het algemeen 8-bit. Kleuren worden bij een opname in drie aparte kanalen opgeslagen, namelijk rood, groen en blauw. Yep, rgb dus. Doe je dit in 8-bit dan kun je 256x256x256=16,7 miljoen kleuren maken. Bij 10-bit is het 1024x1024x1024. Oh dat is 1,07 miljard kleuren, mocht je hem nog niet uit je hoofd hebben opgelost. Dit is ook interessant voor het kijken van films in HDR. Maar of je hier dus enig voordeel aan hebt, dat hangt erg af van je kijkdoel. Met een Excel spreadsheet fetisj is het dus geen toevoeging aan je ervaring.
Het beeldscherm is aan de voor en achterkant redelijk strak vormgegeven. Dit is iets dat ik in eerdere modellen van Philips ook al vond. De voorkant stijlvol zilver, de achterkant het welbekende wit. Er zitten geen knoppen op de voorkant en de bediening vindt volledig plaatst aan de achterzijde van de monitor. Hier heeft Philips rechterkant een kleine joystick geplaatst waarmee je het scherm kunt aan- en uitzetten en het menu kan bedienen. Omdat het scherm redelijk fors van formaat is wordt hij geleverd met een stevige zware metalen voet. De voet schroef je vast aan het scherm en hij is direct klaar voor gebruik. Je kunt hem een klein beetje kantelen om hem aan te passen aan je gewenste positie maar daar blijft het bij. Hij kan 5 graden naar voren en 10 graden naar achter worden aangepast.
Qua connectiviteit laat Philips je echt niet in de kou staan met dit scherm. Naast twee Display Port-aansluiting en twee HDMI-aansluitingen is hij ook voorzien van VGA. Van de HDMI-aansluitingen is er overigens maar een die HDMI 2.0 is. De ander is HDM 1.4. Ook de nodige USB-aansluitingen heeft Philips aan de achterkant geplaatst. Je krijgt maar liefst vier USB 3.0-poortjes tot je beschikking. Wat direct opvalt is dat een van de poorten niet blauw maar geel is. Philips heeft deze poort speciaal gemarkeerd als bijzonder. Hij is namelijk geschikt om meer vermogen te leveren. Hiermee kun je dus sneller je smartphone opladen, of apparatuur verbinden die net iets meer vermogen gebruikt. Handige zet Philips!
Wil je geen extra set met speakers op je bureau? Prima, die heb je ook helemaal niet nodig. Je krijgt in dit dunne design gewoon 2 x 5W speakers. Je kan het geluid via de audio-in-poort aan de achterzijde aansluiten, of gewoon over je DP of HDMI signaal laten lopen. Eventueel is er ook nog een 3,5mm koptelefoonaansluiting die je kunt gebruiken.
Philips maakt het mogelijk om het scherm uitgebreid in te stellen naar eigen wens. Ik doe dit zelf op basis van kalibratie, maar het kan dus ook prima op gevoel. Er zijn een aantal preset aanwezig voor verschillende scenario’s. Dit zijn bijvoorbeeld: Spel, Kantoor, Film en ga zo maar door. Ieder preset heeft een eigen kleurtemperatuur om een optimale weergave te creëren voor dat specifieke doel. Ik ga hier straks nog even wat dieper op in, want door middel van een Spyder kalibratie tool heb ik voor al deze presets een goed beeld gekregen van het contrast en de witbalans. Ook het regelen van de helderheid, de gammacorrectie en volume kan via het menu. Het is wel even zoeken in het begin welke richting je de stick op moet drukken voor welk menu. Ieder richting heeft namelijk een eigen menufunctie.
Meten is weten, ook met de Philips BDM4037UW
Of een beeldscherm kwalitatief is hangt af van veel soorten aspecten. Natuurlijk is het fijn als jij het beeld prettig vindt, maar dit wil niet zeggen dat alles wat je ziet ook echt klopt. Dit klinkt misschien vreemd, maar is toch echt zo. Een fijn beeld kan een flinke afwijking hebben in de witbalans. Of misschien heeft hij last van backlight bleeding. Om je een goed beeld te geven hoe goed het beeldscherm in de praktijk uit de verf komt voer ik een aantal testen uit. Dit op basis van de Datacolor Spider Elite 5 als kalibratie tool.
De testmethode bestaat uit het zogenaamde Monitor Measurement programma in de Spyder 5 Elite software van Datacolor. Er worden een aantal belangrijke routines uitgevoerd om te zien hoe de monitor presteert. De volgende routines worden doorlopen:
- Color Gamut (sRGB en AdobeRGB).
- Tone Response.
- Brightness, Contrast and White Point.
- Screen Uniformity.
- Color Accuracy.
Dit alles bij elkaar zorgt voor een totale score in de vorm van de Monitor Rating.
Color Gamut
In de meest eenvoudige vorm is de Color Gamut het kleurengamma dat door het beeldscherm kan worden weergegeven. In een ideale wereld is een beeldscherm in staat om 100% van het sRGB en 100% van het AdobeRGB spectrum weer te geven. Daarnaast, hier buiten beschouwing gelaten, is er ook nog een NTSC-bereik. Het sRGB bereik moet dicht tegen de 100% aanzitten, waar AdobeRGB afhankelijk is voor de toepassing van het beeldscherm. Je kunt je voorstellen dat iemand in de grafische sector meer belang heeft bij een groot bereik in AdobeRGB dan bijvoorbeeld iemand die de gehele dag aan spreadsheets knutselt in Microsoft Excel.
Het Color Gamut, net als alle andere eigenschappen, heb ik eerst gemeten terwijl het scherm net uit de doos kwam. Na deze test is het beeldscherm gekalibreerd en nogmaals gemeten. Het kleurengamma toont in beide gevallen 100% van het sRGB-bereik en maximaal 86% van het AdobeRGB-bereik. Ben je echt op zoek naar een beeldscherm voor grafisch werk, dan is een bereik van 86% niet heel erg hoog. Als allround beeldscherm zit je met deze Color Gamut waarden helemaal prima.
Voor kalibratie met Spyder 5
Na kalibratie met Spyder 5
Tone Response
De test richt zich op het meten van de gammacorrectie ten opzichte van de standaard industriewaarde van 2.2. Hier wordt het RGB invoer signaal weggezet tegen de uitvoer helderheid van het scherm. Hierin komt ook de ideale lijn van gamma 2.2 bij om te kunnen zien waar het scherm mogelijk afwijkt ten opzichte van de ideale gamma 2.2 lijn. Hoe groter de afwijking, des te meer je moet sleutelen bij het kalibreren om het scherm goed ingesteld te krijgen en de afwijking te kunnen corrigeren.
Voor kalibratie met Spyder 5
De gemeten waarde ligt erg dicht tegen de Gamma 2.2 aan. Wanneer de input onder de 70% ligt dan zie je nog een lichte afwijking, maar daarboven is het tussen de 70% en 80% zelfs gelijk. Bij een iets hogere input loopt de lijn iets weg van de normlijn.
Na kalibratie met Spyder 5
Na kalibratie lijkt de Spyder ervoor te zorgen dat de lijn iets meer afwijkt bij een input onder de 70%, maar daarna strakker op de normlijn blijft lopen. Een tikkeltje extra winst na de kalibratie. Over het geheel gezien is de Tone Reponse nog redelijk in orde.
Brightness, Contrast and White Point
Je kan je voorstellen dat het enorm belangrijk is dat de helderheid, contrast en witbalans in orde zijn voor een juiste weergave op je scherm. Helemaal als je dagelijks bezig bent met foto, video of ander grafisch werk. In dit onderdeel kijk ik naar de helderheid, de zwartbalans, het contrast en de helderheid bij wisselende helderheid vanuit het menu van het beeldscherm. De helderheid gemeten op 100% moet overeenkomen met de aangegeven helderheid van de fabrikant. Of op zijn minst binnen een redelijke marge vallen. Idem voor het contrast en de winbalans.
Een witbalans van 6500 K wordt gezien neutraal. Wanneer de waarde hieronder duikt zal de witbalans warmer (roder) worden en bij een hogere waarde kouder (blauwer). Volgens de specificaties van Philips heeft het beeldscherm een contrastverhouding van 4000:1 bij normaal gebruik en een maximale helderheid van 300 cd/m2. Als richtgetal voor de witbalans houden we 6500K aan.
Voor kalibratie met Spyder 5
Het beeldscherm komt bij 100% helderheid op een maximale helderheid van 261 cd/m2. Het contrast is bij die meting 1360:1, wat een stuk minder is dan de aangeven 4000:1. De witbalans ligt op 6300K, wat prima in de marge ligt van de optimale witbalans.
De standaard presets geven een interessant beeld van de verschillende eigenschappen van het beeldscherm. Zo is de “Spel”-modus bijvoorbeeld enorm blauwig. Dit is ook niet gek als je ziet dat de witbalans hier op 7500K zit.
Na kalibratie met Spyder 5
Na calibratie is goed te zien dat de waarden niet zo heel veel veranderen. Het verschil is nauwelijks merkbaar en geeft aan dat het scherm zo uit de doos al keurig in balans is.
Screen Uniformity
Het oppervlak van het beeldscherm wordt onderverdeeld in 9 vlakken. In al deze vlakken wordt een meting gedaan om vast te stellen of de belichting van het scherm overal hetzelfde is. Kwadrant 1 is linksboven in de hoek en kwadrant 9 rechtsonder. De Luminance is de helderheid weergegeven in Candela per vierkante meter (cd/m2). Difference To Maximumis de afwijking van het kwadrant in helderheid, ten opzichte van het kwadrant met de hoogste helderheid. Waardes van 10-20% afwijking vallen nog binnen de redelijke norm.
Een soortgelijke controle wordt ook gedaan voor de kleuruniformiteit per kwadrant. Het resultaat van deze test wordt weergegeven in DeltaE ten opzichte van de standaard 6500K. Een DeltaE van minder van 2 wordt beschouwd als zeer goed. Het menselijk ook kan geen onderscheid maken in kleuren als de DeltaE 1.0 of lager is. Waardes van 2.0-4.0 worden nog als prima in orde beschouwd, echter is er wel een verschil zichtbaar in kleuren.
Luminance Uniformity
Voor kalibratie met Spyder 5
Het bovenste deel is op het gebied van helderheid het deel met de meeste afwijking. Kwadrant 8 heeft de maximale helderheid en kwadrant 1 wijkt hier zo’n 21% vanaf. Dit had ik liever iets minder gezien, bijvoorbeeld 12%, in vergelijking met kwadrant 2, 3 en 4. Vooralsnog is het totaalbeeld redelijk in orde.
Na kalibratie met Spyder 5
Hier zie je duidelijk dat het kalibreren zorgt voor een beter eindresultaat bij dit beeldscherm. De balans tussen de helderheid is beter in orde en scoort een stuk beter dan voorheen.
Color Uniformity
Voor kalibratie met Spyder 5
Zonder kalibratie is duidelijk te zien dat er best wat afwijking zit in de verdeling van de helderheid. Bij 100% komt vooral naar voren dat de linker- en bovenkant een wat grotere afwijking hebben ten opzicht van kwadrant 8, dat als beste overeenkomt met de D65-standaard. De afwijking in kwadrant 2 en 3 zijn wel wat flinker en hiermee ook zichtbaar ten opzichte van de andere kwadranten.
Na kalibratie met Spyder 5
Na het kalibreren van het beeldscherm en het laden van het samengestelde profiel komt de afwijking nog meer naar boven. Kwadrant 2 en 3 zitten ruim boven de maximaal gewenste DeltaE van 4.
Color Accuracy
Naast de kleuruniformiteit worden ook de kleuren los gemeten. Hierbij wordt gekeken wat de DeltaE (afwijking) is van de gemeten kleur, ten opzichte van de standaard beschreven waarden. Ook hier is een DeltaE van 1.0 niet waarneembaar door het menselijk oog en is 2.0-4.0 nog prima in orde. Hogere waarden wel je eigenlijk liever niet, omdat het erg duidelijk zichtbaar kan zijn.
Voor kalibratie met Spyder 5
De kleurnauwkeurigheid ligt bij de BDM4037UW zonder kalibratie redelijk. De gemiddelde DeltaE is 5,00 en dit had ik liever iets lager nog gezien. Iets om rekening mee te houden wanneer je een scherm zoekt waarbij kleurnauwkeurigheid erg belangrijk is. Er zitten een aantal kleuren tussen die zelfs een DeltaE scoren van 7 en hoger.
Na kalibratie met Spyder 5
Gelukkig brengt een stukje kalibratie hier wat verlichting in de afwijking voor de verschillende kleuren. De gemiddelde DeltaE gaat maar liefst omlaag naar 4.0. Dit compenseert de kleurnauwkeurigheid weer een stukje waarmee de gemiddelde waarde binnen het gewenste bereik zit. Nog steeds is hij niet opvallend sterk op dit vlak, maar het is prima de meeste toepassingen.
Prima geschikt voor prive en meeste zakelijk gebruik
Het beeldscherm is met recht een veelzijdig scherm te noemen. Toch moet je vooraf goed nadenken of dit scherm voor jou. Allereerst heb je flink wat ruimte nodig op je bureau. Hij is groot en curved en dit komt alleen maar tot zijn recht als je er niet met je neus bovenop geplakt zit. Qua mogelijkheden en bediening voldoet hij prima. Er zitten niet echt bijzonderheden bij, met uitzondering van MultiView. Dit is voor mensen met meerdere bronnen voor beelden wel een handige toevoeging.
Waar ik wel bijzonder blij mee ben is de speciale USB-aansluiting aan de achterzijde voor apparaten die iets meer vermogen gebruiken. Ideaal voor het opladen van mijn iPad bijvoorbeeld. Je kunt prima zonder, begrijp mij niet verkeerd, maar soms is iets heel simpels gewoon erg handig. Zo dus ook de gele USB-connector.
De kwaliteit van het scherm scoort over het algemeen genomen goed. Met een totaal score van 4 uit maximaal 5 doet hij het helemaal niet slecht. Op het gebied van de belichtingsuniformiteit had het scherm wel iets beter kunnen scoren. Daar verdient hij slechts 2,5 van de 5 punten. Ik zie dit beeldscherm niet als een scherm voor een grafisch ontwerper. Hiervoor had hij op een aantal vlakken iets beter moeten scoren. Maar voor alle andere dingen voldoet hij over het algemeen prima. Onderstaande score is gebaseerd op de meting na het kalibreren van het scherm met behulp van de Datacolor Spyder 5 Elite.
De echte die hard gamer vind de 4ms responstijd waarschijnlijk net iets teveel, maar ik heb geen echte ghosting kunnen merken. Voor surfen, ontwikkelen, administratieve taken en af en toe wat gamen is hij prima in orde. En, ook nog eens scherp geprijsd. Op dit moment is hij verkrijgbaar voor een prijs van €579.
