Afgelopen week was ik op uitnodiging van Synology aanwezig op het jaarlijkse evenement in Utrecht. Stiekem had ik gehoopt dat die dag ook de bèta van DSM 7 beschikbaar zou komen, maar helaas laat dit nog even op zich wachten. Wat doen je dan? Gewoon lekker verder met handige tips voor DSM 6.2 (die straks ook prima bruikbaar zijn in DSM 7).
Deze blogpost richt zich op het gebruik van Shared Folder snapshots en de replicatie ervan naar een tweede NAS. Binnen het Package Center wordt het pakket dat hiervoor zorgdraagt bestempeld als “back-up”. Ook al denk je hier misschien niet als eerste aan kun je er toch erg goed van profiteren als een backup-oplossing. Ik geef je straks een aantal voorbeelden hoe je Snapshot Replication slim in kan zetten voor extra beveilig van je data. En het mooiste van het verhaal? Het is nog gratis ook!

De kans is groot dat jouw data op je NAS keurig is opgeslagen in verschillende gedeelde mappen. Voor het geval dat er iets met de data gebeurt en je snel moet herstellen is er de mogelijkheid om een snapshot van de gehele gedeelde map te maken. Op die manier bevries je de data zoals hij nu is en kun je terug naar dit punt in tijd om te herstellen. Je kunt zelf kiezen hoeveel snapshots je wilt maken en hoe lang ze bewaard moeten blijven. Het enige dat je nodig hebt is genoeg ruimte op je volume om alles te bewaren.
Een mooi voorbeeld waarbij je dit kunt toepassing is als extra bescherming tegen ransomware. Het komt helaas vaak voor dat ransomware, zoals bijvoorbeeld Cryptolockers, ook back-ups of bestanden versleutelen die opgeslagen staan op je NAS. De reden is vaak het feit dat een computer waarop de ransomware wordt gestart schrijfrechten heeft op de gedeelde map. Denk maar eens aan jouw eigen computer vanwaar je waarschijnlijk direct bestanden kan wegschrijven in een gedeelde map op je NAS. Wordt de ransomware vanuit daar gestart dan is de kans groot dat deze kwaadwillende software ook je belangrijke bestanden op je NAS te grazen neemt.
Door gebruik te maken van snapshots op je gedeelte mappen is het heel eenvoudig om terug te stappen naar dat moment voordat je data beschadigd raakte. Of het nu door ransomware komt, of een foutje van jezelf, een snapshot geeft je direct toegang tot de data op het moment dat hij gemaakt werd. Vanuit dit snapshot kun je enkele bestanden halen om te herstellen, maar ook de gehele gedeelde map terug naar het gewenste punt halen. Ik pas dit graag toe op gedeelde mappen die bijvoorbeeld backup-bestanden bevat van Veeam. Mocht er iets misgaan dan kan ik de back-ups altijd terughalen vanuit een recent snapshot.
“Zijn die snapshots niet te wijzigen dan?”. Het goede nieuws is dat je het snapshot niet kan wijzigen als ze gemaakt zijn. De snapshotinhoud kun je zichtbaar maken in je gedeelde map, maar de bestanden zijn enkel te lezen, niet te bewerken. Handig he?
Maar wat als je NAS om wat voor reden helemaal niet meer bereikbaar is, inclusief je data? In dit geval heb je werkelijk niets aan je handig ingestelde snapshots. Je data is weg, inclusief je snapshots. Maar als dit voor jou een risico is dat je niet wilt nemen, dan kun je aanvullend nog gebruikmaken van Snapshot Replication van je gedeelde map. Dit wil zeggen dat er eerst een snapshot wordt gemaakt, en deze vervolgens wordt gerepliceerd naar een tweede NAS. Hier is de data op dezelfde manier beschikbaar in geval van nood.
Installatie Snapshot Replication
Dat het niet moeilijk is om een nieuw package toe te voegen aan je NAS is voor Synology bezitters natuurlijk oud nieuws. Je gaat naar het Package Center, kiest het gewenste package en de rest gaat vanzelf. Voor het maken en repliceren van de snapshots installeer je het package: Snapshot Replication. Meer hoef je aan het package niet te doen en na het installeren is hij klaar voor gebruik.

Instellen van geplande snapshots voor je gedeelde map
Allereerst start ik het zojuist geïnstalleerde package: Snapshot Replication. Zoals je op de afbeelding hieronder kunt zien zijn er nog geen taken voor het maken van snapshots actief. Dit wordt dus de eerste stap die ik ga zetten.

Kies het tabblad Snapshots en selecteer de gedeelde map waarvan je gepland een snapshot wil maken. In mijn geval kies ik de gedeelde map “TEMP”.

Klik op de knop Instellingen om toegang te krijgen tot de eigenschappen van je snapshotplanning. Activeer de optie Snapshotplanning inschakelen en kies het gewenste tijdstip.

Selecteer het tabblad Bewaren en bepaal wat de bewaartermijn is voor het gemaakte snapshot. Het is mogelijk om gewoon een aantal snapshot te bewaren, maar ook retentieschema’s met dagen, weken en maanden.

Op het laatste tabblad Geavanceerd kun je desgewenst nog een tijdstempel laten toevoegen als de naam van het snapshot en of je wel of niet wilt dat het snapshot zichtbaar is in File Station. Als je ervoor kiest om hem zichtbaar te maken is het mogelijk om door de inhoud van het snapshot heen te bladeren.

Je planning en retentie voor de snapshots is ingesteld en klaar voor actie. Als het gekozen tijdstip bereikt wordt dan maakt mijn NAS een snapshot van de inhoud van de gedeelde map TEMP.

Herstellen van bestanden uit een snapshot
Het herstellen van een of meerdere bestanden uit een snapshot kan eenvoudig vanuit File Station. Het snapshot wordt immers gezien als een map waar je in kunt bladeren en zo de benodigde bestanden kunt kopiëren naar een nieuwe bestemming.
Kies in Snapshot Replication voor het scherm Snapshots, kies vervolgens de gedeelde map waarvan je een snapshot wilt gebruiken en druk op de knop Snapshots. Kies in het menu voor Snapshot-lijst. Selecteer het gewenste snapshot en klik op Bladeren.

Het is ook mogelijk om direct vanuit File Station naar het gewenste snapshot te gaan. Kies hiervoor de optie #snapshot in de betreffende map.

Blader door de snapshot en kies de bestanden die je wilt herstellen. Vanuit hier kun je ze eenvoudig kopiëren naar een gewenste locatie. Als je klaar bent hoef je verder niets te doen en heb je de bestanden weer terug.

Herstellen van een volledig snapshot
Het kan natuurlijk ook voorkomen dat er niet een enkel bestand weg is, maar de gehele inhoud. Of misschien zelfs wel de gehele gedeelde map. Voor dit soort scenario’s is er ook een optie om een volledig snapshot te herstellen.
In dit voorbeeld heb ik de inhoud van mijn gedeelde map weggegooid. Zoals je in de screenshot kunt zien is alles weg, behalve mijn snapshots.

Vanuit het Snapshot Replication package ga je naar het scherm Herstel en selecteer je de gedeelde map waar je het snapshot van wilt herstellen en klikt op Herstellen.

Kies het snapshot die je wilt terugzetten en klik op de knop Actie.

Er zijn twee acties die je kunt toepassen op het snapshot. Kies In-place terugzetten als je de huidige data wilt overschrijven. Kies Klonen met een nieuwe naam als je het snapshot wilt terugzetten naast de originele map. Ik kies in dit geval voor In-place terugzetten omdat alle data weg is.

Voordat je de data overschrijft met het snapshot van het gekozen moment is het mogelijk om voor de zekerheid nog een snapshot te maken van de huidige staat. Ook kun je de instellingen, zoals bijvoorbeeld de permissies en versleuteling, direct laten terugzetten.

Na het herstellen van het snapshot zie je alle bestanden weer keurig op de originele plek terug. Mocht er onverhoopt toch iets misgegaan zijn, dan kun je altijd je snapshot van voor het herstellen weer terugzetten.

Instellen van snapshot replicatie naar tweede NAS
Als je meerdere Synology NAS-apparaten hebt dan is het ook mogelijk om een snapshot te maken en hem te repliceren naar een andere unit. Een handige manier voor de dubbel bewaren van data, bijvoorbeeld voor geografische scheiding. Het is eigenlijk hetzelfde mechanisme als het maken van het lokale snapshot, echter wordt er na het afronden een replicatie gestart naar de andere unit. Het herstellen is het als bij een lokaal snapshot mogelijk vanuit File Station en via de herstel optie.
Om de replicatie in te stellen ga je naar het scherm Replicatie en kiest voor Maken.

Kies Volgende om te starten met het instellen van de replicatietaak.

Ik wil het snapshot gerepliceerd hebben naar een tweede unit en kies hier dus voor Extern. De NAS kan in hetzelfde netwerk aangesloten zijn, maar ook aan de andere kant van de wereld.

Vul de servernaam of het IP-adres van de tweede NAS in en geef de gebruikersnaam en wachtwoord op. Ik adviseer je om hier gebruik te maken van een apart aangemaakt account op de doel NAS, niet het beheeraccount. Desgewenst kun je ook nog versleuteling inschakelen voor een beveiligde connectie tussen beide apparaten.

Kies het gewenste Volume waarop je de snapshots wilt laten landen. In dit geval heb ik maar een enkel volume beschikbaar en is de keuze dus snel gemaakt.

Maak een keuze uit de gedeelde mappen die je wilt synchroniseren. Je kunt enkel een gedeelde map selecteren die in zijn geheel gerepliceerd zal worden, geen losse sub mappen.

Net als bij een standaard snapshot kun je het gewenste moment van de snapshot kiezen, de bewaartermijn van de snapshot en wanneer je de oude snapshots wilt verwijderen. Om ik die al eerder heb laten zien staan ze hieronder even samengevat.
Even een laatste controle of alles klopt en dan wordt de snapshotplanning geactiveerd.

Als je snapshot gemaakt wordt, dan volgt direct de replicatie ervan naar de tweede unit. Hieronder zie je hoe mijn primaire NAS het snapshot aan het repliceren is naar de tweede unit,

Ook in het Replicatie scherm zie je dat het snapshot gerepliceerd wordt en de voortgang ervan.

Wanneer het snapshot gemaakt is en in zijn geheel getransporteerd naar de andere units is de replicatie succesvol afgerond.

Het herstellen van een enkel bestand of volledige gedeelde map gaat op dezelfde manier als bij een lokaal snapshot. Je hebt zelf nu kunnen zien hoe handig het gebruik van Snapshot Replicatie is, en welke mogelijkheden het biedt. Mocht je na het lezen van dit dossier item nog vragen hebben, post ze dan gerust hieronder of stuur mij een email.